วิธีการนวดเต้านม
การบีบนวดเต้านม เพื่อกระตุ้นกลไกน้ำนมพุ่ง (Milk ejection reflex) เป็นกลไกลสำคัญในการบีบน้ำนมในท่อน้ำนมฝอยและเนื้อต่อมนมให้พุ่งออกจนหมดเพราะการที่น้ำนมหลั่งออกมาจนหมดจะช่วยทำให้มีการสร้างน้ำนมขึ้นมาใหม่
ขั้นตอนที่ 1
วางมือทั้งสองบริเวณด้านบนของเต้านม แล้วกดมือทั้งสองลงบนหน้าอกจากนั้นใช้มือลูบลงมาตามด้านข้างของเต้านม ใช้แรงกดสม่ำเสมอ
ขั้นตอนที่ 2
เมื่อลูบถึงฐานของเต้านมให้หมุนฝ่ามือโดยให้นิ้วชี้หันเข้าใต้ฐานเต้านม หัวแม่มืออยู่ด้านบน และนิ้วอื่นๆ อยู่บริเวณฐานของเต้านม
ขั้นตอนที่ 3
ลูบมือทั้งสองออกจากหน้าอกไปตามแนวเต้านม โดยนิ้วมือทั้งหมดไม่สัมผัสหัวนมและลานรอบหัวนมเลย ขณะที่นวดให้ช้อนเต้านมขึ้นเล็กน้อย ควรนวดข้างละ 10 ครั้ง ทุกวัน
เคล็ดลับสำหรับการนวด ก่อนเริ่มต้นนวดควรล้างมือและซอกเล็บให้สะอาดทุกครั้ง และใช้ครีมหรือโลชั่นเพื่อช่วยให้ฝ่ามือลื่น นวดได้ง่าย และเนื้อครีมยังช่วยให้บริเวณเต้านมยืดหยุ่นได้ดีอีกด้วย
การคลึงรอบหัวนม
การคลึงรอบหัวนม เพื่อช่วยให้หัวนมตั้งชันขึ้นหรือยื่นออกมาทำให้ลูกงับหัวนมได้ดีขึ้น
ขั้นตอนที่ 1
วางหัวแม่มือและนิ้วชี้รอบลานหัวนม บีบนิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้เข้าหาหัวนมพร้อมกับกดลงบนหน้าอก หัวนมจะตั้งชันดีขึ้น
ขั้นตอนที่ 2
ประคองเต้านมด้วยมือข้างหนึ่งอีกข้างใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้จับหัวนม แล้วคลึงหัวนมกลับไปกลับมาพร้อมกับดึงหัวนมขึ้นเบาๆ ทำเช่นนี้ทุกครั้งหลังนวดเต้านมทุกวัน โดยเฉพาะผู้มีหัวนมบอดหรือหัวนมหลบเข้าข้างในจะช่วยให้หัวนมยื่นออกมาได้มาก
ควรเริ่มนวดเต้านมและหัวนมทันที เมื่อตั้งครรภ์ครบกำหนด 8 เดือน ทำทุกวันภายหลังอาบน้ำหรือก่อนนอนจนกว่าจะถึงวันคลอด
การบีบน้ำนม
การบีบโคลอสตรัม (Colostrum) ซึ่งเป็นหัวน้ำนมที่หลั่งออกจากเต้านมในครั้งแรกจะช่วยให้การหลั่งโคลอสตรัมและน้ำนมสะดวกขึ้นภายหลังคลอดทั้งยังเป็นการกระตุ้นท่อน้ำนมให้มีความยืดหยุ่นได้ดีอีกด้วย
วิธีปฏิบัติ
มือหนึ่งประคองเต้านม อีกมือวางนิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้บนลานหัวนมตรงขอบด้านนอกแล้วกดลง จากนั้นเปลี่ยนตำแหน่งที่กดจนครบรอบลานหัวนม ใช้สำลีเช็ดแต่ละข้างให้สะอาด ไม่ควรล้างด้วยสบู่ เพราะอาจทำลายน้ำหล่อเลี้ยงธรรมชาติที่หลั่งออกมาเพื่อป้องกันหัวนมแตกได้
การใช้ครีมสำหรับบำรุงผิวบริเวณหัวนมจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื่นให้กับผิวได้ดียิ่งขึ้นทำให้หัวนมและบริเวณผิวรอบหัวนมอ่อนนุ่มให้ทาครีมเฉพาะบริเวณลานรอบหัวนมไม่ควรทาเข้าไปในรูหัวนม
หลังคลอด ทารกจะช่วยดูดน้ำนมออกแทนการบีบน้ำนม จึงไม่ควรบีบน้ำนมออก แต่ถ้ามีน้ำนมมากเกินไปทำให้อึดอัด การบีบน้ำนมออกบ้างจะช่วยให้รู้สึกสบายขึ้น
